Over vergaderen

“Mensen kunnen bijeenkomen om verschillende redenen.
Het kan nodig zijn dat zij elkaar voorlichten of elkaar overtuigen. Zij moeten het eens worden over gezamenlijk optreden. Zij vinden denken in aanwezigheid van anderen productiever of minder moeilijk dan denken in eenzaamheid.
Er zijn echter minstens evenveel redenen voor vergaderingen waarbij het doel om tot actie te komen niet aanwezig is. Er worden vergaderingen gehouden omdat mensen zoeken naar gezelschap of in ieder geval wensen te ontkomen aan de verveling van het uitvoeren van een taak in eenzaamheid. Zij verlangen naar het prestige dat ten deel valt aan de man die vergaderingen voorzit, en dit brengt hen ertoe vergaderingen bijeen te roepen die zij kunnen voorzitten.
Ten slotte is er dan nog de vergadering die wordt bijeengeroepen niet omdat er zaken afgehandeld moeten worden, maar omdat het noodzakelijk is de indruk te wekken dat er zaken worden afgehandeld. Dergelijke vergaderingen zijn meer dan een vervangingsmiddel voor handelend optreden. In brede kring worden ze beschouwd als handelend optreden.

Het feit dat er op een dergelijke vergadering geen besluiten tot actie worden genomen, is gewoonlijk voor de aanwezigen geen reden tot verlegenheid. Er zijn talrijke formules opgesteld om gevoelens van misnoegen te voorkomen. Zo leunen geleerden die grote aanhangers zijn van de vergadering zonder actie heel sterk op het recht van bestaan van de uitwisseling van denkbeelden. Voor hen is een uitwisseling van denkbeelden reeds op zichzelf iets goeds. Iedere vergadering waar denkbeelden worden uitgewisseld is derhalve nuttig. Deze reden van bestaan is bijna onaantastbaar want het is zeer moeilijk een vergadering te houden waarvan men kan zeggen dat er geen denkbeelden werden uitgewisseld.

Handelsreizigers en verkoopleiders zijn ook grote liefhebbers van vergaderen zonder actie. Zij geven hiervoor als regel een ander bestaansrecht op. Uit de warmte van de kameraadschap, de wisselwerking van de persoonlijkheid, de stimulans van alcohol en de inspiratie van de redenaarskunst komt een impulsieve nieuwe toewijding aan de dagelijkse taak voort. De vergadering betaalt zichzelf door een rijker en beter leven en de verkoop van meer goederen in de komende weken en maanden.

De vergaderingen zonder actie van de grote zakelijke leiders zijn voor hun illusie van belangrijkheid afhankelijk van weer iets heel anders. Niet de uitwisseling van denkbeelden of dé warmte der kameraadschap is de bestaansreden, maar een pIechtig gevoel van verzamelde macht is het dat deze bijeenkomsten hun betekenis geeft. Zelfs al wordt er niets van belang gezegd of gedaan, dan nog kunnen mannen van gewicht niet bijeen zijn zonder dat de bijeenkomst de schijn van belangrijkheid heeft. Ook een alledaagse opmerking van het hoofd van een grote onderneming is nog altijd een verklaring van het woord van een grote onderneming. Wat een dergelijke opmerking tekort komt aan inhoud, wint zij in kracht door alle bezittingen van de onderneming die erachter staan.”


GALBRAITH, J.K., De crash van 1929, p. 172-174.