1. Wat is een valkuil?

Ondanks maatschappelijk succes en waardering voel je je toch steeds ongelukkig, niet tevreden of miskend. Of ondanks de beste bedoelingen krijg je steeds dezelfde problemen in de relatie met partner(s) en/of je gezin. Het is ook mogelijk dat je bepaalde situaties steeds vermijdt omdat je er enge gevoelens van krijgt of steeds weer nieuwe kansen verknoeit. Je hebt het gevoel dat je niet vooruit komt, dat je telkens weer in dezelfde valkuil trapt. Je ziet het wel, maar voelt je er machteloos tegenover.

Valkuilen zijn immers diepgewortelde overtuigingen over onszelf en de wereld, die we ons vroeg in ons bestaan eigen maken. Ze organiseren onze ervaringen en bepalen hoe we denken, voelen en handelen en hoe we met anderen omgaan. Maar omdat ze ons belemmeren om ons leven uit te bouwen zoals we graag zouden willen, roepen ze sterke gevoelens van woede, verdriet en angst op.

We blijven er echter in zitten omdat deze vroege overtuigingen een gevoel van voorspelbaarheid en zekerheid geven. We kennen ze, ze zijn comfortabel en vertrouwd. Ze geven ons een veilig gevoel. Valkuilen maken deel uit van ons zelfgevoel. Daarom houden we er zo aan vast, zelfs als ze ons kapotmaken.

Maar ze zijn niet betrouwbaar, want sporen niet met de werkelijkheid. Je bent er bijvoorbeeld van overtuigd dat je beste vriendin je verraden heeft, terwijl je er later achter komt dat je haar gedrag helemaal verkeerd interpreteerde. Maar toen stond je niet open voor een andere kijk. Soms raak je daardoor mensen kwijt die een positieve rol speelden in je leven, of kan je niet loskomen van anderen die je leven bezwaren of verpesten.

Om meer plezier te hebben in je leven of bepaalde onderdelen ervan, zou je in staat moeten zijn die fnuikende overtuigingen aan de kant te zetten. Maar dan moet je wel de zekerheden opgeven die horen bij het gevoel over wie en wat je bent. En dat is moeilijk.

De allereerste stap daarbij is inzicht krijgen in de eigen valkuilen en hoe ze het je moeilijk maken om het leven te leiden dat je graag zou willen. Maar eerst nog even ingaan op valkuilen in het algemeen.

Bron: YOUNG, J.E. & J.S. KLOSKO, Leven in je leven. Leer de valkuilen in je leven herkennen.