5. Hoe kunnen valkuilen veranderen?

Valkuilen zijn levenslange patronen. Ze zijn diep ingesleten en moeilijk te veranderen. Een valkuil gaat niet zomaar weg, je moet hem steeds weg duwen, stukje bij beetje moet hij zijn greep verliezen. Of je bent voor altijd gevangen in je valkuil, of je bevrijdt jezelf er eindelijk uit.

Een valkuil veranderen betekent een voortdurende confrontatie met jezelf. Als valkuilen zijn opgespoord, moeten ze steeds weer aangepakt worden, net zolang tot ze hun greep op je verliezen. Het betekent bereid zijn om pijn te verdragen, discipline hebben, dagelijks je gedrag observeren en oefenen.

Voor het veranderen van valkuilen zijn een aantal algemene stappen belangrijk. Daarnaast moeten ook de obstakels die verandering tegenhouden onderkend en overwonnen worden.

a. Algemene stappen in het veranderingsproces van valkuilen
Niet alle stappen moeten per se genomen worden, en ze kunnen ook verschillen naargelang de valkuil waarover het gaat. Maar de eerste zijn in ieder geval belangrijk.

Stap 1 Benoem je valkuilen.
Stap 2 Begrijp de oorsprong van je valkuil; voel het gekwetste kind binnen in je.
Stap 3 Daag je valkuil uit; toon de onjuistheid ervan aan.
Stap 4 Schrijf brieven naar de ouder, broer, zus of vriend die bijdroeg aan het ontstaan van je valkuil.
Stap 5 Bestudeer het patroon van je valkuil in detail.
Stap 6 Doorbreek het patroon.
Stap 7 Hou vol.
Stap 8 Vergeef je ouders.

b. Obstakels die verandering in de weg staan

• Je verweert je tegen je valkuil in plaats van ze te herkennen en er verantwoordelijkheid voor te nemen.
• Je omzeilt je valkuil.
• Je hebt geen afstand genomen van je valkuil, je vindt nog steeds dat hij klopt.
• Je bent met een te moeilijke valkuil begonnen of je hebt een te grote stap willen nemen.
• Je realiseert je dat je valkuil rationeel gezien niet klopt, maar gevoelsmatig is dat wel het geval.
• Er ontbreekt een belangrijke schakel in je plan.
• Je probleem is te diep geworteld of te verankerd om op eigen houtje te veranderen.

Bron: YOUNG, J.E. & J.S. KLOSKO, Leven in je leven. Leer de valkuilen in je leven herkennen.